Tổng quan
Viêm da cơ là một bệnh viêm không phổ biến, có biểu hiện là yếu cơ và phát ban đặc biệt.
Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến người lớn và trẻ em. Ở người lớn, viêm bì cơ thường xảy ra cuối những năm 40 – đầu những năm 60. Ở trẻ em, nó thường xuất hiện trong giai đoạn từ 5 – 15 tuổi. Viêm bì cơ ảnh hưởng tới nữ giới nhiều hơn là nam giới.
Không có cách chữa khỏi bệnh viêm bì cơ nhưng có thể cải thiện triệu chứng qua từng giai đoạn. Điều trị có thể giúp loại bỏ các phát ban trên da và giúp bạn lại lấy sức khỏe và chức năng của cơ.
Triệu chứng của bệnh viêm da cơ
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm bì cơ có thể xuất hiện một cách đột ngột hoặc phát triển dần theo thời gian. Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
- Phát ban và ngứa: Phát ban có màu tím hoặc đỏ sẫm phát triển, phổ biến nhất là trên mặt, mí mắt và các khớp ngón tay, khuỷu tay, đầu gối, ngực và lưng của bạn. Phát ban có thể gây ngứa và đau, đây thường là dấu hiệu đầu tiên của bệnh viêm bì cơ.
- Yếu cơ: Liên quan đến việc các cơ gần thân như hông, đùi, vai, cánh tay và cổ có hướng yếu đi. Điểm yếu ảnh hưởng đến cả bên trái và bên phải của cơ thể.
Khi nào đến gặp bác sĩ?
Hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay nếu bạn bị yếu cơ hoặc phát ban mà không rõ nguyên nhân.
Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ
Nguyên nhân viêm da cơ hiện chưa được làm rõ nhưng căn bệh này có nhiều điểm chung với các rối loạn tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch của bạn tấn công nhầm vào các mô cơ thể.
Các yếu tố di truyền và môi trường cũng đóng một vai trò nào đó trong nguyên nhân gây bệnh. Các yếu tố môi trường có thể kể tới như virus, ánh sáng mặt trời, sử dụng một số loại thuốc và thuốc lá.
Biến chứng của viêm da cơ
Các biến chứng có thể xảy ra của viêm da cơ bao gồm:
- Khó nuốt: Nếu các cơ trong thực quản bị ảnh hưởng, bạn có thể gặp khó khăn khi nuốt, gây sụt cân và suy dinh dưỡng.
- Viêm phổi: Khó nuốt cũng có thể khiến bạn hít phải thức ăn hoặc chất lỏng, vào phổi và gây viêm phổi.
- Các vấn đề về hô hấp: Nếu tình trạng này ảnh hưởng đến cơ ngực, bạn có thể gặp các vấn đề về hô hấp như tình trạng khó thở.
- Cặn canxi: Chúng nó thể xảy ra trong cơ, da và các mô liên kết của bạn nếu bệnh tiến triển. Lắng động cặn canxi phổ biến ở trẻ em bị viêm da cơ và phát triển sớm hơn trong quá trình của bệnh.
Các bệnh liên quan
Viêm cơ da có thể gây ra các tình trạng khác hoặc khiến bạn có nguy cơ phát triển chúng hơn, bao gồm:
- Hội chứng Raynaud: Tính trạng khiến ngón tay, ngón chân, má, mũi và tai của bạn tái đi khi gặp nhiệt độ lạnh
- Các bệnh mô liên kết khác: Các bệnh như lupus, viêm khớp dạng thấp, xơ cứng bì và hội chứng Sjogren có thể xảy ra với bệnh viêm da cơ.
- Bệnh tim mạch: Viêm da cơ có thể gây viêm cơ tim. Ở một số ít người bị viêm da cơ, suy tim sung huyết và các vấn đề về nhịp tim có thể phát triển.
- Bệnh phổi: Bệnh phổi kẽ có thể cảy ra với bệnh viêm da cơ. Bệnh phổi kẽ là một nhóm các rối loạn gây ra sẹo mô phổi, làm cho phổi cứng và kém đàn hồi. Các dấu hiệu bao gồm ho khan và khó thở.
- Bệnh ung thư: Viêm da cơ ở người lớn có liên quan đến việc tăng khả năng phát triển ung thư, đặc biệt là ung thư buồng trứng ở nữ. Nguy cơ ung thư dường như sẽ giảm bớt sau 3 năm hoặc lâu hơn sau khi được chẩn đoán viêm da cơ.
Chẩn đoán
Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc viêm da cơ, có thể bạn cần làm một số xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm phân tích máu: Cho biết mức độ men cơ tăng cao có thể cho thấy cơ bị tổn thương. Xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện các tự kháng thể liên quan đến các triệu chứng khác nhau của bệnh viêm da cơ, có thể giúp xác định loại thuốc và phương pháp điều trị tốt nhất.
- Chụp X-quang lồng ngực: Kiểm tra các dấu hiệu của loại tổn thương phổi mà đôi khi xảy ra với bệnh viêm da cơ.
- Ghi điện cơ: Nhằm xác định nhóm cơ nào bị ảnh hưởng
- Chụp cộng hưởng từ MRI: Có thể đánh giá tình trạng viêm trên một vùng cơ lớn
- Sinh thiết da hoặc cơ: Xác định tình trạng viêm trong cơ của bạn hoặc các vấn đề khác như tổn thương hay nhiễm trùng. Nếu sinh thiết da xác nhận chẩn đoán, sinh thiết cơ có thể không cần thiết nữa.
Điều trị
Không có cách để chữa khỏi bệnh viêm da cơ, nhưng điều trị sẽ giúp cải thiện làn da cũng như phục hồi chức năng cơ của bạn.
Nói chuyện với bác sĩ để nhận tư vấn và không tự ý bắt đầu bất kỳ phương pháp điều trị nào tại nhà mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ và chuyên gia y tế.
Sử dụng thuốc
Các loại thuốc được sử dụng để điều trị viêm da cơ bao gồm:
- Thuốc corticoid: Các loại thuốc như prednisone (Rayos) có thể kiểm soát các triệu chứng viêm da cơ một cách nhanh chóng. Nhưng sử dụng kéo dài có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Vì vậy bác sĩ sau khi kê một liều lượng tương đối cao để kiểm soát các triệu chứng có thể giảm dần khi các triệu chứng được cải thiện.
- Các loại thuốc khác giảm tác dụng phụ của corticosteroid: Khi được sử dụng với corticosteroid, những loại thuốc này có thể làm giảm liều lượng và tác dụng phụ của corticosteroid. Hai loại thuốc phổ biến nhất cho bệnh viêm da cơ là azathioprine (Azasan, Imuran) và methotrexate (Trexall). Mycophenolate mofetil (Cellcept) là một loại thuốc khác được sử dụng để điều trị viêm da cơ, đặc biệt nếu bệnh có ảnh hưởng đến phổi.
- Rituximab (Rituxan): Được sử dụng phổ biến hơn để điều trị viêm khớp dạng thấp, rituximab là sự lựa chọn nếu các liệu pháp ban đầu không kiểm soát được triệu chứng.
- Thuốc trị sốt rét: Với các phát ban dai dẳng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc trị sốt rét như hydroxychloroquine (Plaquenil)
- Kem chống nắng: Việc bảo vệ làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời qua việc sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo chống nắng, đội mũ là điều quan trọng giúp kiểm soát phát ban của bệnh viêm da cơ.
Trị liệu
Tùy vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng:
- Vật lý trị liệu: Các chuyên gia vật lý trị liệu có thể chỉ cho bạn các bài tập để duy trì và cải thiện sức mạnh cũng như tính linh hoạt của bạn cùng tư vấn cho bạn cường độ hoạt động phù hợp.
- Liệu pháp ngôn ngữ: Nếu cơ nuốt của bạn bị ảnh hưởng, liệu pháp ngôn ngữ có thể giúp bạn học cách giao tiếp không sử dụng giọng nói.
- Chế độ dinh dưỡng: Trong quá trình viêm da cơ, việc nhai và nuốt có thể trở nên khó khăn hơn. Một chuyên gia dinh dưỡng có thể hướng dẫn bạn cách chế biến thức ăn dễ ăn hơn.
Phẫu thuật và các thủ thuật khác
- Globulin miễn dịch truyền tĩnh mạch (IVIg): IVIg là một sản phẩm máu tinh khiết chứa các kháng thể lành mạnh từ những người hiến máu. Các kháng thể này có thể ngăn chặn các kháng thể gây hại tấn công cơ và da trong bệnh viêm da cơ. Được truyền qua tĩnh mạch, phương pháp điều trị bằng IVIg rất tốn kém và có thể cần phải thực hiện nhiều lần.
- Phẫu thuật: Đây có thể là một lựa chọn để loại bỏ các cặn canxi lắng đọng gây đau đơn và ngăn ngừa nhiễm trùng da tái phát.
