Bệnh lão thị là một trong những vấn đề thị lực phổ biến ở người già. Đây là tình trạng mắt mờ dần và khó nhìn rõ đối với các đối tượng ở độ tuổi trung niên và cao niên.
Tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh lão thị ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, đặc biệt là trong việc thực hiện các công việc hàng ngày.
Bài viết này sẽ giới thiệu tổng quan về bệnh lão thị, từ các triệu chứng, nguyên nhân, đến phương pháp chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa.
1. Tổng quan về bệnh
Bệnh lão thị là một căn bệnh mắt liên quan đến tuổi tác, ảnh hưởng đến khả năng nhìn của người bệnh. Bệnh lão thị thường xảy ra khi tuổi tác người bệnh trên 40 và thường được cho là một phần của quá trình lão hóa.
Khi bệnh lão thị xảy ra, các cơ chức năng của mắt bắt đầu suy giảm, dẫn đến các triệu chứng như khó nhìn rõ, mờ mắt, và giảm khả năng phân biệt màu sắc.
Bệnh lão thị có thể làm ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày của người bệnh, gây khó khăn trong việc đọc, lái xe và tham gia các hoạt động khác.
Mặc dù bệnh lão thị không thể được chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên với sự hỗ trợ từ kính áp tròng và các biện pháp chăm sóc mắt, bệnh nhân có thể giảm thiểu các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
2. Các triệu chứng
Bệnh lão thị thường phát triển chậm và có thể không có triệu chứng đáng kể ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể trải qua một số triệu chứng bao gồm:
- Mờ mắt: đây là triệu chứng chính của bệnh lão thị, khiến đường nhìn của người bệnh trở nên mờ, không rõ nét. Trong nhiều trường hợp, mờ mắt sẽ bắt đầu từ một vài điểm và mở rộng dần đến toàn bộ tầm nhìn.
- Giảm khả năng nhận biết màu sắc: khi bị lão thị, người bệnh có thể không thể nhận ra được màu sắc hoặc sự khác biệt về màu sắc so với người bình thường.
- Các vết sáng hoặc đen xuất hiện trong tầm nhìn: các vết sáng hoặc đen này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt và thường xuất hiện khi ánh sáng đi vào mắt.
- Khó nhìn vào ánh sáng: người bệnh có thể khó chịu hoặc bị đau khi nhìn vào ánh sáng.
- Mất tầm nhìn phía ngoài hoặc phía trong: người bệnh có thể mất tầmnhìn ở phía ngoài hoặc phía trong mắt.
- Đau mắt hoặc đầu: một số người bệnh có thể trải qua cảm giác đau mắt hoặc đau đầu do bệnh lão thị.
- Suy giảm tầm nhìn: trong một số trường hợp nặng, bệnh lão thị có thể làm giảm tầm nhìn của người bệnh và làm giảm khả năng hoạt động hàng ngày.
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào như trên, người bệnh nên đi khám và chẩn đoán chính xác từ các chuyên gia y tế.
3. Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh lão thị chủ yếu là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, khiến các cơ quan và các chức năng trong cơ thể bị suy giảm, bao gồm cả mắt.
Các yếu tố tác động bên ngoài như ánh nắng mặt trời, khói bụi, ô nhiễm môi trường, căng thẳng tinh thần, ăn uống không đúng cách và các bệnh lý khác cũng có thể góp phần vào quá trình suy giảm thị lực ở người cao tuổi.
Các yếu tố di truyền và bệnh lý khác như tiểu đường, động mạch vành, cao huyết áp cũng có thể gây ra bệnh lão thị.
4. Các biến chứng nguy hiểm
Bệnh lão thị có thể dẫn một số biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là khi không được chữa trị kịp thời.
Một số biến chứng nguy hiểm của bệnh lão thị bao gồm:
- Mất thị lực: Bệnh lão thị khiến mắt mờ dần, gây ra mất thị lực. Nếu không được chữa trị kịp thời và hiệu quả, bệnh có thể tiến triển đến mức mắt mờ hoàn toàn, dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
- Nguy cơ tai nạn giao thông: Do mất thị lực nên người bệnh lão thị rất dễ gây ra tai nạn giao thông nếu lái xe hoặc điều khiển các phương tiện khác.
- Gây trở ngại trong sinh hoạt hàng ngày: Mất thị lực làm cho các hoạt động thường ngày của người bệnh như di chuyển, đọc sách, viết bài, lái xe trở nên khó khăn.
- Các vấn đề về tâm lý: Người bệnh lão thị có thể cảm thấy bất an, tự ti, mất tự tin và bị cô lập xã hội khi không thể tham gia các hoạt động như người bình thường.
- Các vấn đề liên quan đến sức khỏe cơ thể: Bệnh lão thị cũng có thể gây ra các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe như đau đầu, mệt mỏi, đau lưng do thường xuyên ngồi đọc, tập trung quá nhiều vào việc nhìn, tăng nguy cơ đột quỵ và các vấn đề khác.
5. Chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh lão thị, các bước chẩn đoán sau có thể được sử dụng:
- Kiểm tra thị lực: Bác sĩ sẽ sử dụng bảng Snellen để kiểm tra khả năng nhìn từ xa và các bài kiểm tra khác để kiểm tra khả năng nhìn gần.
- Kiểm tra với ánh sáng: Bác sĩ sẽ sử dụng đèn kính và bộ kính để kiểm tra đáp ứng người bệnh với ánh sáng.
- Kiểm tra trường nhìn: Bác sĩ sẽ kiểm tra trường nhìn của người bệnh bằng cách sử dụng phương pháp kính gắn trên đầu.
- Kiểm tra độ sâu của đồ vật: Bác sĩ sẽ sử dụng các bài kiểm tra khác nhau để kiểm tra khả năng xác định độ sâu của đồ vật.
- Đo áp suất trong mắt: Bác sĩ sẽ sử dụng tonometer để đo áp suất trong mắt của người bệnh.
- Kiểm tra mạch máu chorioretinal: Bác sĩ có thể sử dụng phương pháp điện tâm đồ để kiểm tra mạch máu chorioretinal.
- Kiểm tra trường thị: Bác sĩ sẽ sử dụng các bài kiểm tra khác nhau để kiểm tra trường thị của người bệnh.
Bác sĩ cũng có thể sử dụng các phương pháp hình ảnh như chụp cận cảnh mắt, tomography coherence optical hay ultrasonography để kiểm tra và đánh giá tình trạng của mắt. Tất cả các bước trên được sử dụng để xác định tình trạng mắt và xác định liệu người bệnh có bị lão thị hay không.
6. Điều trị
Hiện tại, không có phương pháp điều trị chữa khỏi bệnh lão thị. Tuy nhiên, có một số phương pháp điều trị nhằm cải thiện tình trạng thị lực và làm chậm quá trình suy giảm thị lực:
- Sử dụng kính: Đây là phương pháp đơn giản nhất để giúp bệnh nhân lão thị có thể nhìn rõ hơn. Kính giúp tập trung ánh sáng vào mắt, giảm độ mờ của hình ảnh.
- Điều chỉnh ánh sáng: Tăng ánh sáng và giảm chói trong môi trường sống và làm việc sẽ giúp cho bệnh nhân có thể nhìn rõ hơn.
- Thuốc: Có một số loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị bệnh lão thị. Ví dụ như thuốc nhỏ mắt giúp giảm các triệu chứng của mắt khô hoặc việc sử dụng thuốc gây co bóp của cơ mắt.
- Phẫu thuật: Nếu bệnh nhân có đục thuỷ tinh thể hoặc glaucoma, phẫu thuật có thể được sử dụng để giảm thiểu các triệu chứng và cải thiện thị lực.
Bệnh nhân lão thị nên duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, vận động đều đặn, và hạn chế sử dụng thuốc lá và cồn để giảm nguy cơ suy giảm thị lực.
Quan trọng nhất là bệnh nhân lão thị nên thường xuyên đi kiểm tra mắt để phát hiện các vấn đề sớm và có phương pháp điều trị phù hợp.
7. Phòng ngừa
Hiện tại, không có phương pháp nào để ngăn ngừa hoàn toàn bệnh lão thị. Tuy nhiên, có một số biện pháp phòng ngừa có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc trì hoãn sự suy giảm thị lực:
- Kiểm tra thường xuyên thị lực: Điều này giúp phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về thị lực, giảm nguy cơ bị lão thị.
- Tăng cường chế độ ăn uống: Bao gồm các loại thực phẩm giàu vitamin A, C và E, các chất chống oxy hóa và các loại thực phẩm giàu chất xơ. Điều này giúp cải thiện sức khỏe mắt và giảm nguy cơ suy giảm thị lực.
- Tập thể dục và duy trì sức khỏe: Tập thể dục thường xuyên, giảm stress, duy trì mức độ hoạt động hợp lý, tăng cường sức khỏe toàn diện, giúp giảm nguy cơ bệnh lão thị.
- Đeo kính bảo vệ mắt: Khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh hoặc tác nhân gây hại cho mắt, đeo kính bảo vệ mắt sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mắt, bao gồm bệnh lão thị.
- Tránh tiếp xúc với tác nhân độc hại: Tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại hoặc các loại tác nhân gây hại khác có thể gây tổn thương cho mắt và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý mắt, bao gồm bệnh lão thị.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên sẽ giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý, giảm nguy cơ bị lão thị.
Để giảm nguy cơ mắc bệnh lão thị, tránh suy giảm thị lực và bảo vệ sức khỏe mắt, cần phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên đồng thời với việc giữ gìn vệ sinh mắt và điều trị các bệnh lý mắt kịp thời.
