Bệnh co thắt tâm vị là một trong những bệnh lý về đường tiêu hóa phổ biến, gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh. Đây là một bệnh lý khá phổ biến, tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh Co thắt tâm vị, từ các triệu chứng, nguyên nhân, cách chẩn đoán, điều trị đến phòng ngừa bệnh.
1. Thông tin tổng quan về bệnh co thắt tâm vị
Bệnh co thắt tâm vị (esophageal spasm) là một bệnh lý liên quan đến khả năng co bóp của cơ thắt vị, phần cơ chặn ở cuối thực quản gần bụng và phía trên dạ dày. Bệnh này thường gây ra cảm giác đau hoặc khó chịu trong ngực, khó nuốt hoặc khó thở.
Co thắt tâm vị có thể xảy ra khi các cơ thắt vị bị co cứng hoặc co quá mức, làm giảm hoặc ngăn chặn chuyển động thức ăn và nước trong thực quản đến dạ dày.
Bệnh thường ảnh hưởng đến người trưởng thành, và có thể được chẩn đoán bằng cách sử dụng các phương pháp xét nghiệm như siêu âm và x-ray thực quản.
Co thắt tâm vị có thể gây ra các triệu chứng khó chịu, nhưng thường không gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe. Trong một số trường hợp, nó có thể gây ra các biến chứng như viêm thực quản, loét dạ dày hoặc thực quản, và tắc nghẽn thực quản.
Điều trị bệnh co thắt tâm vị tập trung vào giảm bớt các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng.
Phương pháp điều trị có thể bao gồm thuốc giãn cơ thực quản, thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, và các biện pháp giảm căng thẳng.
Trong một số trường hợp bệnh nặng, các phương pháp điều trị phẫu thuật có thể được sử dụng để giải quyết các vấn đề liên quan đến bệnh co thắt tâm vị.
Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như tránh các thực phẩm gây kích thích, kiểm soát căng thẳng, tập thể dục thường xuyên và giảm cân cũng có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm tần suất các cơn co thắt tâm vị.
2. Các dấu hiệu nhận biết bệnh co thắt tâm vị
Bệnh co thắt tâm vị có thể gây ra các triệu chứng như:
- Đau thắt ngực hoặc đau nhói ở giữa ngực, thường xuất hiện sau khi ăn hoặc trong khi vận động.
- Khó tiêu, ợ chua, chướng bụng, buồn nôn.
- Khó thở, thở khò khè, đau thắt ngực khi thở.
- Đầy hơi, khó nuốt thức ăn hoặc nước uống.
- Tiểu buốt, tiểu đêm nhiều lần.
- Táo bón hoặc tiêu chảy.
- Cảm giác khó chịu, căng thẳng, lo lắng.
- Cảm giác nóng rát, đau buốt ở vùng thượng vị.
Một số người có thể không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ có một số triệu chứng nhẹ, dẫn đến khó chẩn đoán bệnh.
3. Các nguyên nhân gây bệnh
Bệnh co thắt tâm vị có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể kể tới như:
- Stress, căng thẳng, lo lắng, áp lực tâm lý.
- Sử dụng thuốc trị trầm cảm, thuốc giảm đau, thuốc làm giảm áp lực đường tiêu hóa, thuốc kích thích dạ dày.
- Tiêu thụ thức ăn chứa nhiều đường, chất béo, đồ uống có cồn, các loại thực phẩm kích thích.
- Sử dụng thuốc giảm cân, chế độ ăn kiêng không cân bằng.
- Dị ứng thực phẩm, viêm dạ dày, viêm thực quản, viêm thần kinh vùng bụng.
- Trào ngược dạ dày – thực quản.
- Bị viêm tuyến giáp, bị xơ vữa động mạch, bị hạch bạch huyết, bị bệnh Parkinson.
Tuy nhiên nguyên nhân chính xác gây bệnh co thắt tâm vị vẫn chưa được làm rõ.
4. Các biến chứng nguy hiểm
Bệnh co thắt tâm vị nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm thực quản: Do thức ăn và acid dạ dày từ dạ dày trào ngược lên thực quản gây kích thích và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Viêm thần kinh vùng bụng: Tình trạng co thắt tâm vị kéo dài gây tổn thương cho thần kinh.
- Tắc ruột: Đường ruột bị co thắt nên không thể đẩy thức ăn đi qua.
- Giãn tĩnh mạch thực quản: Áp lực lên thực quản tăng cao, gây giãn tĩnh mạch và dẫn đến sự giãn nở ở vùng thực quản.
- Ung thư thực quản: Tình trạng co thắt kéo dài gây tổn thương và viêm loét ở vùng thực quản, dẫn đến nguy cơ mắc ung thư thực quản.
- Suy thận: Việc sử dụng liều lượng thuốc đáng kể để giảm triệu chứng có thể dẫn đến tổn thương thận và suy thận.
- Rối loạn chức năng gan: Việc sử dụng liều lượng thuốc lớn để giảm triệu chứng có thể gây ảnh hưởng đến chức năng gan.
Việc chẩn đoán và điều trị bệnh co thắt tâm vị đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
5. Chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh co thắt tâm vị, bác sĩ thường sẽ tiến hành các bước sau:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tình trạng sức khỏe, triệu chứng và lịch sử bệnh lý của bệnh nhân.
- Kiểm tra cơ thể: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bụng, ngực, vùng thượng vị để tìm các dấu hiệu bất thường.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ xác định tình trạng nhiễm trùng, viêm nhiễm, hoặc sự suy giảm chức năng của gan và thận.
- Siêu âm: Siêu âm bụng có thể được sử dụng để xem xét tình trạng cơ quan nội tạng và các dấu hiệu của bệnh co thắt tâm vị.
- Chụp X-quang: X-quang ngực có thể được sử dụng để kiểm tra tình trạng phổi và tim.
- Nội soi dạ dày: Bằng cách sử dụng ống nội soi, bác sĩ có thể kiểm tra tình trạng của dạ dày và thực quản, đồng thời lấy mẫu tế bào để kiểm tra.
- Kiểm tra chức năng thực quản: Nếu cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm để kiểm tra chức năng thực quản, bao gồm đo lưu lượng dòng khí và đo mức độ axit trong dạ dày.
Dựa trên kết quả của các xét nghiệm và kiểm tra, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán và kế hoạch điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Điều trị
Điều trị co thắt tâm vị tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng của từng bệnh nhân. Các phương pháp điều trị chủ yếu bao gồm:
- Thay đổi lối sống: Điều chỉnh chế độ ăn uống, tập thể dục đều đặn, giảm stress và không hút thuốc, uống rượu.
- Dùng thuốc giảm đau và giảm co thắt: Nhóm thuốc chủ yếu là kháng cholinergic và antispasmodic (như dicyclomine, hyoscyamine, peppermint oil).
- Điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa: Nếu co thắt tâm vị do bệnh lý dạ dày, thực quản hoặc đại tràng, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị đối với bệnh lý cụ thể đó.
- Điều trị phẫu thuật: Trong trường hợp co thắt tâm vị nặng và không điều trị bằng phương pháp trên, bác sĩ có thể xem xét phẫu thuật để sửa chữa các vấn đề liên quan đến cơ thắt và các bộ phận khác của hệ tiêu hóa.
Việc điều trị co thắt tâm vị phải được theo dõi thường xuyên bởi bác sĩ để đảm bảo tính hiệu quả và tránh tái phát.
6. Các biện pháp phòng ngừa
Một số cách phòng ngừa bệnh co thắt tâm vị bao gồm:
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm có chất kích thích như cafein, đồ ngọt, các loại rau quả chứa axit, các loại thực phẩm chứa gluten, thịt đỏ, các loại gia vị cay nóng, các loại đồ ăn chứa chất béo, đồ ăn nhanh, đồ chiên, các loại bia rượu và thuốc lá.
- Giảm stress và tập luyện thể dục: Tập luyện thể dục thường xuyên và giảm stress giúp cơ thể giảm bớt căng thẳng và giảm nguy cơ bệnh co thắt tâm vị.
- Điều chỉnh thói quen ăn uống: Ăn nhiều bữa nhỏ thay vì một bữa lớn, không ăn quá nhanh và không ăn trước khi đi ngủ.
- Tránh tập thể dục ngay sau khi ăn: Tránh tập thể dục nặng ngay sau khi ăn sẽ giúp dạ dày không bị ép và giảm nguy cơ bệnh co thắt tâm vị.
- Không sử dụng thuốc gây kích thích: Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen, các loại thuốc giảm đau và các loại thuốc chứa amphetamines có thể gây kích thích và tăng nguy cơ bệnh co thắt tâm vị.
- Tránh tiếp xúc với các chất gây kích thích dạ dày: Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, cafe, thuốc lá, đồ ngọt, các loại gia vị cay nóng để giảm nguy cơ bệnh co thắt tâm vị.
Bệnh co thắt tâm vị có thể gây ra rất nhiều khó chịu và bất tiện cho người bệnh, tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải chấp nhận sống với nó.
Bằng việc hiểu rõ về bệnh lý, bạn có thể đưa ra những cách phòng tránh và giảm thiểu tình trạng tái phát bệnh. Để tránh bệnh, cần duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, giảm thiểu tình trạng căng thẳng, lo âu và nắm bắt kỹ năng giải tỏa cảm xúc để giữ cho tâm trí luôn trong trạng thái bình yên.
Nếu bạn nghi ngờ mình đang mắc bệnh Co thắt tâm vị, hãy tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ để đưa ra các biện pháp điều trị hiệu quả.
