Tổng quan
Viêm gan B là một tình trạng bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do nhiễm vi rút viêm gan B.
Với một số người mắc bệnh, viêm gan B trở thành mãn tính và kéo dài hơn 6 tháng. Bị viêm gan B mãn tính làm tăng nguy cơ phát triển suy gan, ung thư gan hoặc xơ gan.
Hầu hết người lớn bị viêm gan B có thể hồi phục hoàn toàn ngay cả khi xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nhiều khả năng nhiễm viêm gan B mãn tính.
Tiêm vắc xin có thể giúp ngăn ngừa viêm gan B nhưng không có cách nào có thể chữa khỏi bệnh. Người bệnh có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa nhất định giúp ngăn ngừa lây nhiễm vi rút cho người khác.
Triệu chứng của viêm gan B
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm gan B có thể xuất hiện nhẹ hoặc nặng. Chúng thường xuất hiện sau khoảng 1 – 4 tháng sau khi nhiễm vi rút. Trẻ nhỏ thường không xuất hiện triệu chứng.
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm gan B có thể bao gồm:
- Đau bụng
- Nước tiểu có màu đậm
- Sốt
- Đau khớp
- Ăn không ngon
- Buồn nôn, nôn mửa
- Suy nhược, mệt mỏi
- Vàng da và lòng trắng mắt
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Người bệnh đã biết mình tiếp xúc với bệnh viêm gan B cần liên hệ với bác sĩ để điều trị dự phòng giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, đặc biệt với các trường hợp được điều trị trong vòng 24 giờ sau khi tiếp xúc với vi rút.
Nguyên nhân gây viêm gan B
Nhiễm trùng viêm gan B là do vi rút viêm gan B gây ra. Vi rút này có thể được truyền từ người này sang người khác qua máu, tinh dịch hoặc các chất dịch cơ thể khác. Vi rút này không lây lan qua hắt hơi hoặc ho.
Những con đường lây nhiễm chủ yếu của vi rút viêm gan B bao gồm:
- Quan hệ tình dục
- Sử dụng chung kim tiêm
- Lây từ mẹ sang con trong khi sinh
Viêm gan B cấp tính và mãn tính
Viêm gan B có thể tồn tại trong thời gian ngắn (cấp tính) hoặc kéo dài (mãn tính):
- Viêm gan B cấp tính: Kéo dài dưới 6 tháng. Hệ thống miễn dịch có thể loại bỏ viêm gan B cấp tính khởi cơ thể và hồi phục hoàn toàn trong vài tháng. Hầu hết những người mắc viêm gan B khi trưởng thành đều bị nhiễm trùng cấp tính, một số ít trường hợp gây nhiễm trùng mãn tính.
- Viêm gan B mãn tính: Kéo dài từ 6 tháng trở lên do hệ thống miễn dịch không đủ khỏe mạnh để chống lại nhiễm trùng. Viêm gan B có thể kéo dài suốt cuộc đời và dẫn tới nhiều bệnh nghiêm trọng khác như xơ gan và ung thư gan.
Người mắc viêm gan B khi càng trẻ càng có nguy cơ cao trở thành mãn tính. Nhiễm trùng mãn tính có thể không bị phát hiện trong nhiều thập kỷ cho đến khi trở nặng do các bệnh về gan.
Các yếu tố tăng nguy cơ mắc viêm gan B
Viêm gan B lây lan qua máu, tinh dịch hoặc các chất cơ thể khác của người bệnh. Nguy cơ mắc viêm B cao lên nếu:
- Quan hệ tình dục không an toàn và quan hệ với nhiều người hoặc quan hệ tình dục với người nhiễm HBV.
- Sử dụng chung kim tiêm
- Quan hệ đồng giới nam
- Sống chung với người nhiễm HBV mãn tính
- Trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm bệnh
- Tiếp xúc với máu người mắc bệnh
- Du lịch tới các vùng có tỷ lệ mắc viêm gan B cao.
Các biến chứng của viêm gan B
Nhiễm vi rút viêm gan B mãn tính có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng như:
- Sơ gan: Tình trạng liên quan đến nhiễm trùng viêm gan B có thể dẫn tới sẹo gan và gây xơ gan và làm suy giảm chức năng gan.
- Ung thư gan: Người bị nhiễm viêm gan B mãn tính có nguy cơ ung thư gan cao hơn bình thường.
- Suy gan: Suy gan cấp tính là tình trạng các chức năng quan trọng của gan ngừng hoạt động. Khi điều đó xảy ra, bệnh nhân cần phải được ghép gan.
- Người bị viêm gan B mãn tính có thể phát triển bệnh thận hoặc viêm các mạch máu.
Chẩn đoán
Bác sĩ có thể khám và tìm các dấu hiệu tổn thương gan như vàng da, đau bụng. Các xét nghiệm giúp chẩn đoán viêm gan B hoặc biến chứng bao gồm:
- Xét nghiệm máu
- Siêu âm gan
- Sinh thiết gan
Những người có nguy cơ cao mắc suy gan B cần được sàng lọc bệnh.
Phòng ngừa bệnh viêm gan B
Thuốc chủng ngừa viêm gan B thường được tiêm ba hoặc 4 mũi trong vòng 6 tháng. Người tiêm chủng vắc xin viêm gan B sẽ không thể bị nhiễm vi rút viêm gan B.
Thuốc chủng ngừa viêm gan B được khuyến cáo cho nhóm đối tượng dễ mắc bệnh.
Phòng ngừa viêm gan B
Để giảm nguy cơ nhiễm vi rút viêm gan B, chúng ta nên thực hiện các biện pháp dưới đây:
- Không quan hệ tình dục với người không nắm rõ tình trạng sức khỏe
- Sử dụng bao cao su latex hoặc polyurethane mới mỗi khi quan hệ tình dục
- Không sử dụng các chất kích thích bất hợp pháp
- Xỏ khuyên và xăm mình tại nơi uy tín, thiết bị cần được vô trùng và vệ sinh sạch sẽ.
- Tiêm chủng ngừa viêm gan B đầy đủ.
