Tổng quan
Viêm vùng chậu (PID) là một tình trạng nhiễm trùng cơ quan sinh sản của nữ giới. Nguyên nhân gây viêm vùng chậu là do vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục lây lan từ âm đạo đến tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng.
Viêm vùng chậu có thể gây ra triệu chứng nhẹ và khó nhận thấy. Vì vậy bệnh nhân có thể không phát hiện ra bệnh cho đến khi gặp trở ngại khi mang thai.
Triệu chứng của viêm vùng chậu
Các triệu chứng của bệnh viêm vùng chậu bao gồm:
- Đau vùng bụng dưới và xương chậu
- Dịch tiết âm đạo bất thường hoặc mang mùi khó chịu
- Âm đạo chảy máu bất thường, đặc biệt là trong khi hoặc sau khi quan hệ tình dục, giữa các kỳ kinh nguyệt.
- Cảm thấy đau trong khi quan hệ tình dục
- Sốt, ớn lạnh
- Tiểu đau, rát, khó khăn.
Cần ngừng quan hệ tình dục khi xuất hiện các triệu chứng nhiễm trùng qua đường tình dục và đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán sớm.
Nguyên nhân gây viêm vùng chậu
Nhiều loại vi khuẩn có thể gây ra PID , nhưng nhiễm trùng lậu hoặc chlamydia là phổ biến nhất. Những vi khuẩn này thường mắc phải khi quan hệ tình dục không an toàn.
Ít phổ biến hơn, vi khuẩn có thể xâm nhập vào đường sinh sản của bạn bất cứ lúc nào hàng rào bình thường do cổ tử cung tạo ra bị xáo trộn. Điều này có thể xảy ra trong thời kỳ kinh nguyệt và sau khi sinh con, sẩy thai hoặc phá thai. Hiếm khi, vi khuẩn cũng có thể xâm nhập vào đường sinh sản khi đặt dụng cụ tử cung (IUD) – một hình thức ngừa thai lâu dài – hoặc bất kỳ thủ thuật y tế nào liên quan đến việc đưa dụng cụ vào tử cung.
Các yếu tố tăng nguy cơ mắc viêm vùng chậu
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm vùng chậu, bao gồm:
- Đang hoạt động tình dục và dưới 25 tuổi
- Có nhiều bạn tình
- Đang có quan hệ tình dục với người có nhiều hơn một bạn tình
- Quan hệ tình dục không dùng bao cao su
- Thụt rửa thường xuyên, làm đảo lộn sự cân bằng giữa vi khuẩn có hại và vi khuẩn có hại trong âm đạo và có thể che dấu các triệu chứng
- Có tiền sử bệnh viêm vùng chậu hoặc nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục
Nguy cơ PID tăng lên sau khi đặt dụng cụ tử cung (IUD). Nguy cơ này thường được giới hạn trong ba tuần đầu tiên sau khi đặt.
Các biến chứng của viêm vùng chậu
Bệnh viêm vùng chậu không được điều trị có thể gây ra mô sẹo và các túi chất lỏng bị nhiễm trùng (áp xe) phát triển trong đường sinh sản. Những thứ này có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho cơ quan sinh sản.
Các biến chứng từ thiệt hại này có thể bao gồm:
- Thai ngoài tử cung. PID là nguyên nhân chính gây ra thai ngoài tử cung. Mang thai ngoài tử cung có thể xảy ra khi PID không được điều trị đã gây ra mô sẹo phát triển trong ống dẫn trứng. Các mô sẹo ngăn cản trứng đã thụ tinh đi qua ống dẫn trứng để làm tổ trong tử cung. Thay vào đó, trứng làm tổ trong ống dẫn trứng. Mang thai ngoài tử cung có thể gây chảy máu ồ ạt, đe dọa tính mạng và cần được chăm sóc y tế khẩn cấp.
- Khô khan. Tổn thương cơ quan sinh sản của bạn có thể gây vô sinh – không có khả năng mang thai. Bạn càng mắc PID nhiều lần , nguy cơ vô sinh càng cao. Trì hoãn điều trị PID cũng làm tăng đáng kể nguy cơ vô sinh.
- Đau vùng chậu mãn tính. Bệnh viêm vùng chậu có thể gây đau vùng chậu có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm. Sẹo trong ống dẫn trứng và các cơ quan vùng chậu khác có thể gây đau khi giao hợp và rụng trứng.
- Áp xe vòi trứng. PID có thể gây ra áp xe – tụ mủ – hình thành trong đường sinh sản của bạn. Thông thường, áp xe ảnh hưởng đến ống dẫn trứng và buồng trứng, nhưng chúng cũng có thể phát triển trong tử cung hoặc các cơ quan vùng chậu khác. Nếu áp xe không được điều trị, bạn có thể bị nhiễm trùng đe dọa tính mạng.
Chẩn đoán
Không có một xét nghiệm nào có thể chẩn đoán chính xác bệnh viêm vùng chậu. Thay vào đó, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ dựa vào sự kết hợp của các phát hiện từ:
- Tiền sử bệnh của bạn. Nhà cung cấp dịch vụ của bạn có thể sẽ hỏi về thói quen tình dục của bạn, tiền sử nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục và phương pháp kiểm soát sinh sản.
- Các dấu hiệu và triệu chứng. Hãy cho nhà cung cấp của bạn biết về bất kỳ triệu chứng nào bạn đang gặp phải, ngay cả khi chúng nhẹ.
- Khám phụ khoa. Trong khi khám, bác sĩ sẽ kiểm tra vùng xương chậu của bạn xem có bị đau và sưng hay không. Bác sĩ của bạn cũng có thể sử dụng tăm bông để lấy mẫu chất lỏng từ âm đạo và cổ tử cung của bạn. Các mẫu sẽ được kiểm tra tại phòng thí nghiệm để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng và các sinh vật như bệnh lậu và chlamydia.
- Xét nghiệm máu và nước tiểu. Các xét nghiệm này có thể được sử dụng để kiểm tra việc mang thai, HIV hoặc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục khác, hoặc để đo số lượng bạch cầu hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm khác.
- Siêu âm. Thử nghiệm này sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh về cơ quan sinh sản của bạn.
Nếu chẩn đoán vẫn chưa rõ ràng, bạn có thể cần các xét nghiệm bổ sung, chẳng hạn như:
- Nội soi ổ bụng. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ chèn một dụng cụ mỏng, sáng qua một vết rạch nhỏ ở bụng để xem các cơ quan vùng chậu của bạn.
- Sinh thiết nội mạc tử cung. Trong thủ thuật này, nhà cung cấp của bạn sẽ chèn một ống mỏng vào tử cung để loại bỏ một mẫu nhỏ mô nội mạc tử cung. Mô được kiểm tra để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng và viêm nhiễm.
Phòng ngừa viêm vùng chậu
Để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm vùng chậu:
- Thực hành tình dục an toàn. Sử dụng bao cao su mỗi khi bạn quan hệ tình dục, hạn chế số lượng bạn tình và hỏi về tiền sử tình dục của bạn tình tiềm năng.
- Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về các biện pháp tránh thai. Nhiều hình thức tránh thai không bảo vệ khỏi sự phát triển của PID . Sử dụng các phương pháp rào cản, chẳng hạn như bao cao su, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Ngay cả khi bạn uống thuốc tránh thai, hãy sử dụng bao cao su mỗi khi bạn quan hệ tình dục với bạn tình mới để bảo vệ khỏi STI .
- Được thử nghiệm. Nếu bạn có nguy cơ mắc STI , hãy hẹn gặp bác sĩ để kiểm tra. Đặt lịch khám sàng lọc thường xuyên với nhà cung cấp của bạn nếu cần. Điều trị sớm STI mang lại cho bạn cơ hội tốt nhất để tránh PID .
- Yêu cầu đối tác của bạn được kiểm tra. Nếu bạn bị bệnh viêm vùng chậu hoặc STI , hãy khuyên bạn tình của bạn đi xét nghiệm và điều trị. Điều này có thể ngăn chặn sự lây lan của STI và khả năng tái phát của PID .
- Đừng thụt rửa. Thụt rửa làm xáo trộn sự cân bằng của vi khuẩn trong âm đạo của bạn.
