Tổng quan
Viêm tinh hoàn là tình trạng viêm xảy ra ở một hoặc cả hai tinh hoàn. Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc vi rút có thể gây ra viêm tinh hoàn. Viêm tinh hoàn thường là kết quả của nhiễm trùng do vi khuẩn như nhiễm trùng lây qua đường tình dục.
Trong một số trường hợp, vi rút quai bị có thể gây viêm tinh hoàn.
Viêm tinh hoàn do vi khuẩn có thể liên quan đến viêm mào tinh hoàn – tình trạng viêm ống cuộn (mào tinh hoàn) ở phía sau tinh hoàn, nơi có chức năng lưu trữ và vận chuyển tinh trùng.
Viêm tinh hoàn gây đau đớn và có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Sử dụng thuốc có thể điều trị các nguyên nhân gây viêm tinh hoàn do vi khuẩn và làm giảm một số dấu hiệu và triệu chứng của viêm tinh hoàn do vi rút. Có thể mất vài tuần để tình trạng đau bìu thuyên giảm hoàn toàn.
Triệu chứng của viêm tinh hoàn
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm tinh hoàn thường phát triển đột ngột và có thể bao gồm:
- Sưng ở một hoặc cả hai tinh hoàn
- Đau từ nhẹ cho tới đau nặng
- Sốt
- Buồn nôn, ói mửa
- Cảm giác khó chịu, không được khỏe
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Nếu bạn cảm thấy đau hoặc sưng ở bìu, đặc biệt là những cơn đau đột ngột, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Một số tình trạng có thể gây đau tinh hoàn và một số bệnh cần điều trị ngay lập tức. Một trong những tình trạng như vậy bao gồm xoắn tinh hoàn, có thể gây đau tương tự như do viêm tinh hoàn. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm để xác định tình trạng nào gây ra cơn đau.
Nguyên nhân gây viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn có thể xảy ra do nhiễm vi khuẩn hoặc vi rút. Đôi khi không rõ nguyên nhân gây bệnh chính xác.
Viêm tinh hoàn do nhiễm vi khuẩn
Thông thường, viêm tinh hoàn do vi khuẩn có liên quan hoặc là kết quả của viêm mào tinh hoàn. Viêm mào tinh hoàn thường là do nhiễm trùng niệu đạo hoặc bàng quang lan đến mào tinh hoàn.
Thường nguyên nhân nhiễm trùng là do lây nhiễm qua đường tình dục. Các nguyên nhân của nhiễm trùng có thể liên quan đến việc bẩm sinh có bất thường ở đường tiết niwuwj hoặc đã đặt ống thông tiểu hay dụng cụ y tế vào dương vật.
Viêm tinh hoàn do vi rút
Vi rút quai bị thường gây viêm tinh hoàn do vi rút. Khoảng một phần ba nam giới mắc bệnh quai bị sau tuổi dậy thì phát triển thành bệnh viêm tinh hoàn, thường là từ 4 – 7 ngày sau khi khởi phát bệnh quai bị.
Các yếu tố rủi ro tăng nguy cơ mắc bệnh
- Người không được chủng ngừa bệnh quai bị
- Người bị nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát
- Phẫu thuật liên quan đến bộ phận sinh dục hoặc đường tiết niệu
- Sinh ra với bất thường ở đường tiết niệu
Các hành vi có thể dẫn tới các bệnh lây truyền qua đường tình dục và tăng nguy cơ bị viêm tinh hoàn bao gồm:
- Có nhiều bạn tình
- Quan hệ tình dục với người mắc các bệnh xã hội
- Quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su
- Tiền sử cá nhân mắc các bệnh xã hội
Các biến chứng của viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn có thể gây ra các biến chứng sau:
- Teo tinh hoàn
- Áp xe bìu, các mô nhiễm trùng chứa đầy mủ
- Vô sinh: Đôi khi viêm tinh hoàn có thể gây vô sinh hoặc khiến cơ thể sản xuất không đủ lượng testosterone. Những trường hợp này ít xảy ra hơn nếu viêm tinh hoàn chỉ ảnh hưởng đến một bên tinh hoàn.
Chẩn đoán
Bác sĩ có thể kiểm tra tiền sử bệnh và khám sức khỏe của bệnh nhân để kiểm tra các hạch bạch huyết mở rộng ở bẹn và tinh hoàn bị ảnh hưởng.
Bác sĩ cũng có thể khám trực tràng để kiểm tra xem có phì đại hoặc đau tuyến tiền liệt hay không.
Một số xét nghiệm có thể cần thực hiện bao gồm:
- Sàng lọc STI
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm
Điều trị
Việc điều trị bệnh viêm tinh hoàn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị viêm tinh hoàn do vi khuẩn
Sử dụng thuốc kháng sinh là điều cần thiết để điều trị viêm tinh hoàn do vi khuẩn và viêm mào tinh hoàn.
Cần phải sử dụng hết thuốc kháng sinh theo kê đơn của bác sĩ ngay cả khi các triệu chứng thuyên giảm sớm hơn để đảm bảo nhiễm trùng biến mất hoàn toàn.
Có thể cần tới vài tuần để cơn đau biến mất hoàn toàn. Nghỉ ngơi, chườm đá và nâng đỡ bìu, sử dụng thuốc giảm đau có thể giúp giảm đỡ khó chịu.
Điều trị viêm tinh hoàn do vi rút
Bác sĩ có thể đề nghị sử dụng một số biện pháp dưới đây để làm giảm các triệu chứng:
- Thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen (Advil, Motrin IB) hoặc naproxen natri (Aleve).
- Nghỉ ngơi trên giường
- Chườm lạnh
Hầu hết người bị viêm tinh hoàn do vi rút bắt đầu cảm thấy ổn hơn sau 3 – 10 ngày dù có thể mất tới vài tuần để hết tình trạng đau bìu.
Phòng ngừa
Các biện pháp dưới đây có thể hỗ trợ phòng ngừa bệnh viêm tinh hoàn:
- Chủng ngừa bệnh quai bị – nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tinh hoàn do virus
- Sử dụng các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục để chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể gây viêm tinh hoàn do vi khuẩn.
