Viêm gan E và những điều bạn cần biết

Bệnh viêm gan E là một bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan E (HEV) gây ra. Nó thường được lây lan qua đường tiêu hóa và phổ biến ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

Bệnh viêm gan E có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.

1. Thông tin tổng quan về bệnh viêm gan E

Bệnh viêm gan E là một bệnh viêm gan cấp tính gây ra bởi vi rút viêm gan E. Đây là một bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa và phổ biến ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

Viêm gan E thường có một giai đoạn cấp tính và hầu hết các trường hợp tự phục hồi trong vòng 2-6 tuần.

Trong một số trường hợp, bệnh có thể phát triển thành dạng nặng và gây ra viêm gan mãn tính. Bệnh viêm gan E có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai.

Bệnh viêm gan E có triệu chứng tương tự như một cảm lạnh hoặc viêm gan cấp tính khác, bao gồm sốt, mệt mỏi, đau bụng và thay đổi màu nước tiểu. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp bệnh không có dấu hiệu rõ ràng.

2. Các dấu hiệu của bệnh viêm gan E

Các dấu hiệu của bệnh viêm gan E có thể biến đổi từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào từng trường hợp.

Một số dấu hiệu phổ biến của viêm gan E như sau:

• Sốt: Đây là triệu chứng chính của bệnh viêm gan E. Sốt thường kéo dài trong khoảng 2-6 tuần và có thể biến đổi từ nhẹ đến cao.
• Mệt mỏi: Sự mệt mỏi và kiệt sức là dấu hiệu phổ biến trong viêm gan E. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi mà không có lý do rõ ràng và khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Đau bụng: Đau bụng và khó chịu vùng thượng vị là dấu hiệu thường gặp trong bệnh viêm gan E. Đau thường xuất hiện ở phần bên phải của bụng dưới xương sườn.
• Thay đổi màu phân và nước tiểu: Bạn có thể gặp những thay đổi về màu nước tiểu và phân. Màu nước tiểu có thể trở nên sẫm màu và phân có thể trở nên nhạt màu.
• Các triệu chứng khác cũng có thể xuất hiện như mất cảm giác vị giác, mất khẩu vị, mất cân nặng, và những vấn đề về hệ tiêu hóa.

Trong một số trường hợp, bệnh viêm gan E không có triệu chứng rõ ràng hoặc triệu chứng giống với bệnh cảm lạnh thông thừng.

Để chẩn đoán chính xác, việc thực hiện xét nghiệm và tư vấn y tế chuyên sâu và rất quan trọng.

3. Các nguyên nhân gây bệnh

Bệnh viêm gan E do virus viêm gan E (HEV) gây nhiễm trùng. Virus HEV được chuyển từ người sang người thông qua đường nước uống hoặc thực phẩm bị nhiễm virus.

Các nguồn lây nhiễm chính viêm gan E thường bao gồm:

• Nước uống: Vi rút HEV có thể tồn tại trong nước nhiễm bẩn và nước uống không đủ vệ sinh. Sự tiếp xúc với nước uống nhiễm virus HEV là một nguyên nhân chính gây bệnh.
• Thực phẩm: Thực phẩm bị nhiễm virus HEV, đặc biệt là thực phẩm sống hoặc chưa chín kỹ, có thể là nguồn lây nhiễm cho bệnh viêm gan E. Đặc biệt, thịt heo và các sản phẩm từ heo có thể chứa virus HEV.
• Tiếp xúc với người bị nhiễm: Vi rút HEV có thể lây truyền từ người bị nhiễm đến người khác thông qua tiếp xúc với chất lỏng cơ thể (như máu, nước mắt, nước bọt) của họ. Điều này thường xảy ra trong các trường hợp tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm, chẳng hạn như chăm sóc y tế, quan hệ tình dục không an toàn hoặc từ mẹ sang thai nhi.

Vi rút HEV là nguyên nhân chính gây bệnh viêm gan E, nhưng một số yếu tố khác như tiếp xúc với động vật hoang dã hoặc chăn nuôi, dùng chung vật dụng cá nhân với người bị nhiễm, hoặc yếu tố môi trường khác cũng có thể góp phần trong việc lây nhiễm virus HEV.

4. Các biến chứng nguy hiểm

Bệnh viêm gan E thường tự giới hạn và không gây ra các biến chứng nghiêm trọng ở hầu hết các trường hợp.

Trong một số trường hợp, bệnh viêm gan E có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

• Viêm gan cấp tính: Một số trường hợp viêm gan E có thể phát triển thành viêm gan cấp tính với triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, mất năng lượng và có thể gây tổn thương gan.
• Viêm gan mãn tính: Một số trường hợp viêm gan E kéo dài có thể phát triển thành viêm gan mãn tính, gây tổn thương gan và suy gan mãn tính. Suy gan mãn tính có thể gây các vấn đề nghiêm trọng khác như xơ gan, suy thận và suy tim.
• Biến chứng thai nhi: Phụ nữ mang thai nhiễm virus viêm gan E có nguy cơ cao hơn gặp biến chứng nghiêm trọng. Viêm gan E trong thai kỳ có thể gây sẩy thai, suy dinh dưỡng, suy thận ở thai nhi và có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
• Biến chứng do suy giảm miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch suy giảm, chẳng hạn như những người nhiễm HIV hoặc đang sử dụng thuốc chống tác động miễn dịch, có nguy cơ cao hơn gặp các biến chứng nghiêm trọng từ bệnh viêm gan E.
• Biến chứng da: Một số trường hợp bệnh viêm gan E có thể gây ra các biến chứng da như viêm da dị ứng hoặc viêm gan E tự miễn.

Các biến chứng nguy hiểm từ bệnh viêm gan E khá hiếm và xảy ra chủ yếu ở những trường hợp đặc biệt. Đa số trường hợp bệnh viêm gan E tự giới hạn và tự phục hồi mà không gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

5. Chẩn đoán và điều trị

Chẩn đoán

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để phát hiện sự có mặt của kháng nguyên hoặc kháng thể đối với virus viêm gan E. Các xét nghiệm này có thể bao gồm xét nghiệm PCR (polymerase chain reaction) để phát hiện DNA virus, xét nghiệm miễn dịch để phát hiện kháng nguyên hoặc kháng thể viêm gan E.
• Xét nghiệm chức năng gan: Đánh giá chức năng gan thông qua xét nghiệm chức năng gan, bao gồm các chỉ số như AST (aspartate aminotransferase), ALT (alanine aminotransferase), và bilirubin. Khi bị nhiễm viêm gan E, các chỉ số này có thể tăng lên.
• Siêu âm gan: Siêu âm gan có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng gan và phát hiện các biến đổi cấu trúc gan có liên quan đến viêm gan E.

Điều trị

• Hỗ trợ y tế: Bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau và buồn nôn. Nếu cần, có thể sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol.
• Đảm bảo sự cân đối chất lỏng: Quản lý cung cấp chất lỏng để đảm bảo cơ thể không bị mất nước và duy trì lượng nước cần thiết.
• Chăm sóc gan: Đảm bảo dinh dưỡng tốt và hạn chế tiếp xúc với các chất gây tổn hại gan như rượu và các chất độc khác. Điều này có thể bao gồm chế độ ăn uống giàu chất béo, giàu protein và hạn chế muối.
• Thời gian phục hồi: Viêm gan E thường tự giới hạn và tự phục hồi trong vòng 2-6 tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nặng, bệnh nhân có thể cần thời gian phục hồi lâu hơn.
• Hạn chế lây nhiễm: Để ngăn chặn sự lây nhiễm viêm gan E, rất quan trọng để tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân, bao gồm việc rửa tay thường xuyên, không sử dụng chung vật dụng cá nhân và hạn chế tiếp xúc với chất lỏng cơ thể của người nhiễm viêm gan E.

6. Các biện pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa bệnh viêm gan E, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Hạn chế tiếp xúc với chất lỏng cơ thể: Tránh tiếp xúc với chất lỏng cơ thể của người nhiễm viêm gan E, bao gồm máu, nước tiểu và chất lỏng từ đường tiêu hóa.
• Tuân thủ vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc đồ vật có khả năng nhiễm vi-rút. Hạn chế sử dụng chung vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo và kim tiêm.
• Tiêm phòng: Hiện chưa có loại vaccine đặc hiệu để ngăn ngừa viêm gan E. Tuy nhiên, việc tiêm phòng chống viêm gan A và B cũng có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm vi-rút viêm gan E, vì cùng thuộc nhóm vi-rút viêm gan.
• An toàn thực phẩm: Đảm bảo thực phẩm được chế biến và nấu chín kỹ. Tránh ăn thực phẩm sống hoặc không đảm bảo vệ sinh.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục và hạn chế số lượng đối tác tình dục để giảm nguy cơ lây nhiễm viêm gan E qua đường tình dục.
• Kiểm tra và điều trị các bệnh viêm gan khác: Đối với những người có nguy cơ cao hoặc đã nhiễm vi-rút viêm gan khác, thực hiện kiểm tra và điều trị sớm để giảm nguy cơ viêm gan E đồng thời.

Vêm gan E có thể lây lan nhanh chóng, do đó việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa là quan trọng để giảm nguy cơ nhiễm vi-rút và ngăn chặn sự lây lan của bệnh.

Để phòng ngừa và kiểm soát bệnh viêm gan E, việc tăng cường vệ sinh cá nhân, sử dụng nước sạch và thực phẩm an toàn, đặc biệt khi đi du lịch đến các khu vực có nguy cơ cao, là rất quan trọng. Đồng thời, phòng ngừa bằng vaccine và tăng cường giáo dục cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tình trạng lây nhiễm và kiểm soát bệnh viêm gan E.