Tổng quan
Cột sống của chúng ta được cấu tạo bởi các đốt sống xếp chồng lên nhau. Từ trên xuống dưới, cột sống bao gồm 7 đốt xương ở cột sống cổ, 12 ở cột sống ngực và 5 ở cột sống thắt lưng, cuối cùng là xương cùng và xương cụt.
Các đốt xương này được ngăn cách bởi đĩa đệm (đĩa nệm). Các đĩa này có tác dụng bảo vệ các đốt xương sống bằng cách hấp thụ các tác động có thể gây tổn thương tới xương sống.
Mỗi đĩa đệm có 2 phần: Phần bên trong mềm, sền sệt và vòng ngoài cứng.
Các chấn thương có thể khiến cho phần bên trong đĩa nhô ra vòng ngoài, người ta gọi trường hợp này là đĩa bị trượt hay thoát vị đĩa đệm.
Thoát vị đĩa đệm khiến người mắc phải rất đau đớn và khó chịu. Đĩa có thể trượt lên một trong các dây thần kinh cột sống của bạn, gây tê và đau dọc theo dây thần kinh bị ảnh hưởng. Trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể sẽ phải phẫu thuật để chữa trị.
Các triệu chứng của thoát vị đĩa đệm
Đĩa đệm có thể bị trượt hay thoát vị ở bất kỳ phần nào ở cột sống, từ cổ cho tới lưng dưới. Tuy nhiên, lưng dưới là một trong những khu vực có tỷ lệ bị thoát vị đĩa đệm cao hơn.
Cột sống có một mạng lưới các dây thần kinh và mạch máu phức tạo. Chỉ một đĩa bị trượt thôi cũng có thể gây áp lực lên các dây thần kinh và phần cơ xung quanh nó.
Các triệu chứng bạn có thể gặp phải nếu bị thoái vị đĩa đệm như:
- Đau, tê ở một bên của cơ thể
- Các cơn đau kéodài đến cánh tay, chân
- Các cơn đau dần trở nên tệ hơn vào ban đêm với một số cử động nhỏ
- Đau hơn khi đứng hoặc ngồi
- Cảm thấy đau khi đi bộ một quãng ngắn
- Yếu cơ
- Cảm giác ngứa ran, đau hoặc nóng rát ở vùng bị ảnh hưởng
Các cơn đau có thể khác ở mỗi người, bạn nên đi gặp bác sĩ nếu như các cơn đau dẫn tới tê, ngứa ran và ảnh hưởng tới cơ của bạn.
Nguyên nhân gây trượt đĩa nệm
Việc đĩa nệm bị trượt xảy ra khi vòng ngoài trở nên yếu hoặc rách, khiến cho phần bên trong trượt ra ngoài. Vấn đề này thường xảy ra khi chúng ta già đi.
Nâng một vật lớn và nặng sẽ khiến cơ thể chúng ta phải chịu một lực lớn ở lưng dưới, việc này có thể dẫn tới trượt đĩa đệm. Chính vì vậy, thoái vị đĩa đệm có nguy cơ xảy ra cao đối với những người làm các công việc nặng, đòi hỏi phải nâng vác nhiều.
Bên cạnh đó, những người thừa cân cũng có nguy cơ bị thoái vị đĩa đệm bởi xương sống sẽ phải chịu thêm lực hỗ trợ trọng lượng của họ. Lối sống ít vận động của giới trẻ hiện nay cũng khiến cho nguy cơ mắc thoái vị đĩa đệm tăng lên.
Theo một nghiên cứu thì khi già đi, nam giới dễ mắc thoát vị đĩa đệm hơn là nữ giới.
Các biến chứng của thoái vị đĩa đệm
Thoái vị đĩa đệm không được điều trị có thể dẫn tới biến chứng nghiêm trọng, đĩa đệm chèn lên dây thần kinh quá lâu sẽ gây ra các tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Trong những trường hợp hiếm gặp, đĩa bị trượt có thể cắt đứt các xung thần kinh đến các dây thần kinh ở cột sống phần lưng dưới và chân của bạn. Điều này thật tệ khi bạn sẽ có thể mất kiểm soát ruột và bàng quang.
Một biến chứng khác, đĩa bị thoát vị sẽ đè nén các dây thần kinh khiến bạn mất cảm giác ở đùi trong, gót chân và xung quanh trực tràng.
Đừng đùa với các dây thần kinh bởi chúng vô cùng nguy hiểm. Mất kiểm soát bạn có biết là gì không? Có nghĩa là liệt đó. Sẽ ra sao nếu như bị liệt một bộ phận cơ thể nào đó?
Hãy đi khám bác sĩ ngay nếu bạn thấy xuất hiện các triệu chứng ở trên nhé.
Phòng tránh thoát vị đĩa đệm
Để đĩa đệm của bạn luôn được an toàn, hãy bảo vệ nó bằng các cách dưới đây:
- Nâng vật nặng hãy nâng an toàn, uốn cong và nâng từ đầu gối chứ không phải từ lưng.
- Duy trì cân nặng, chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý;
- Đừng ngồi một chỗ quá lâu, hãy chuyển tư thế. Đặc biệt đối với những người làm công việc văn phòng, hãy đứng dậy đi lại hoặc làm gì đó;
- Thường xuyên thực hiện các bài tập tăng cường cơ bắp ở lưng, chân và bụng;
- Nếu bạn là Gymer, lưu ý những bài tập lưng (deadlift), tập chân (squat) đừng nâng quá nặng, rất dễ bị chấn thương lưng hoặc tệ hơn là chấn thương cột sống. Hãy sử dụng đai lưng khi tập và tập ở mức tạ hợp lý.
